
O legado italiano na Serra a pela mesa farta e a transcende. Talvez porque a busca pela comida tenha sido a motivação maior daqueles que deixaram o país de origem em busca da fartura na terra da cucagna (abundância/fartura). Publicações da pesquisadora Cleodes Maria Piazza J. Ribeiro enfatizam que a fome foi o fio condutor da imigração: a fome e a vontade de saciá-la. Nas pesquisas, ela é categórica ao afirmar que a mesa farta, tão presente nas refeições dos descendentes, é um exorcismo da fome dos anteados.
Seja nos filós, nos menarostos ou em mera reunião familiar, a fartura à mesa é sagrada para uma família de descendentes italianos. Na Serra, este gosto por comer bem, mesmo com simplicidade, se traduz no cardápio e no atendimento de restaurantes como o Nona Ludia, o mais antigo do roteiro turístico Caminhos de Pedra, no interior de Bento Gonçalves.
Desde a entrada com sopa de agnolini até o sagu de sobremesa, ando pela polenta, espaguete, nhoque, galeto ou vitelo, cada prato servido carrega a paixão pela comida do casal de proprietários, Jandir Cantelli, 81, e Marisa Cantelli, 72, que comandam a cozinha enquanto a filha, Graziela, gerencia o local.
— A gente trouxe a roça para dentro do restaurante, por isso o fazer caseiro está em tudo. A proposta é que, além do paladar, nosso cliente possa sair satisfeito também com a vivência e com o atendimento. Muitos idosos, principalmente, se emocionam porque resgatam memórias afetivas — comenta Graziela.

Ocupando atualmente os três pisos do casarão construído por volta de 1880 pelo imigrante Giuseppe Dall’Acqua (e adquirido em 1917 pela família Bertarello, de quem os Cantelli locam desde 2003), o sucesso do Nona Ludia tem acompanhado o crescimento do turismo no interior de Bento, impulsionado pelo sucesso de roteiros como o Vale dos Vinhedos e Caminhos de Pedra. O aumento pela procura fez com que o restaurante adaptasse seu cardápio a novas tendências e exigências, com opções veganas, sem glúten e sem lactose. Graziela Cantelli comenta que a clientela se surpreende com a qualidade das massas preparadas dentro destas condições. Surpreender, inclusive, é parte da receita do sucesso:
— Não só nós da família, mas também nossos funcionários são treinados para convencer o cliente a experimentar novos sabores. Muitos chegam dizendo que não gostam de tortéi de abóbora, de molho funghi, etc., mas depois que provam se apaixonam. E, anos depois, a mesma pessoa vai voltar e nos dizer que foi aqui que ela experimentou e ou a gostar de algo que antes não gostava.
Comer é ato identitário
Para o professor da Escola de Gastronomia da Universidade de Caxias do Sul Israel Bertamoni, a culinária italiana caracteriza-se pela valorização de ingredientes frescos, preparações artesanais e pelo forte vínculo entre alimentação e sociabilidade. Mais do que uma técnica culinária, trata-se de um sistema cultural, no qual o comer é um ato identitário e coletivo. Ao estabelecerem-se em colônias agrícolas, essas famílias reconfiguraram hábitos alimentares trazidos da Itália, adaptando-os aos novos recursos disponíveis.
— A gastronomia da imigração é marcada por preparos afetivos que colocam a família no centro da refeição. Massas, polentas, molhos à base de tomate, carnes de a, queijos e vinhos fazem parte desse repertório, sempre associados à fartura e hospitalidade, consequência de um processo de muito trabalho e pobreza — explica.
Na Osteria della Colombina, a proprietária Odete Bettú Lazzari traduz memórias afetivas por meio da comida que serve no porão de chão batido da casa da família. O negócio teve início em 2001, quando ela se viu viúva e responsável pelo sustento das quatro filhas e hoje istra um restaurante que figura entre os cem melhores do país de acordo com a lista é da Exame Casual 2025, que tem a colaboração de 65 jurados, entre os mais importantes jornalistas, críticos e influenciadores da cena culinária nacional. A polenta, a sopa de agnolini, o nhoque... Tudo tem gosto de comida da nonna.
— O descendente de imigrante come bem, come ainda aquela coisa que ele faz, que produz. Como a gente é orgânico, temos selos de orgânico também, a gente produz todas as frutas, as saladas e os temperos. Compramos o mínimo possível — conta.
Ela acredita que a comida é uma forma de ressignificar o legado dos anteados:
— Eu quero que (essa história) seja mostrada, assim você vai aprender a valorizar sua história, seu ado, seus ancestrais. Foram eles que aram toda essa coisa boa para nós, para o Rio Grande, né.

Bertamoni destaca que há diferenças e aproximações quando se compara a culinária italiana à cozinha da imigração italiana. Uma característica comum, porém, é o forte vínculo entre alimentação e sociabilidade, que tornam o ato de comer identitário e coletivo. Confira entrevista:
Quais são as principais diferenças entre a gastronomia italiana e da imigração italiana na Serra?
É importante distinguir a gastronomia italiana tradicional, praticada nas diversas regiões da Itália, da gastronomia da imigração italiana, que é o resultado de um processo híbrido, construído a partir da realidade brasileira. Enquanto a primeira segue padrões regionais específicos (como a culinária napolitana, piemontesa ou siciliana), com uso de ingredientes autóctones e técnicas enraizadas, a segunda nasceu de um processo de ressignificação cultural, condicionado pela escassez de ingredientes e pela abundância de produtos locais. Na Serra, houve substituições e sincretismos alimentares: o milho, ausente nas dietas italianas tradicionais, tornou-se base da polenta; a mandioca, o feijão e a carne bovina aram a integrar o cotidiano alimentar; as uvas americanas, adaptadas ao clima local, originaram os vinhos coloniais. São inúmeras as adaptações observadas na gastronomia da imigração italiana, como no caso do tradicional tortéi. Caracterizado localmente por seu formato e sabor peculiares, esse prato difere do tortelli di zucca italiano, com o qual guarda certa similaridade. Enquanto no Brasil é tradicionalmente servido com molho de tomate, frango ou miúdos, na Itália é comum encontrá-lo acompanhado do clássico molho burro e sálvia. Atualmente, esse molho já é mais utilizado na Serra, mas, no período inicial da colonização, a manteiga não era um ingrediente facilmente disponível na região. Outro exemplo emblemático é o galeto al primo canto, considerado um preparo identitário da região de Caxias do Sul. Sua origem remonta à prática das caçadas de pássaros de pequeno porte, conhecidas como arinhadas, típicas das primeiras décadas da imigração. Trata-se de uma alimentação marcada pela tradição, mas também pela necessidade de sobrevivência e uso dos recursos disponíveis.
Pensando nos dias de hoje, como a gastronomia típica da região italiana na Serra equilibra tradição e modernidade para se manter competitiva no cenário enoturístico"> window.__ISOMORPHIC_DATA__="%7B%22state%22:%7B%22redux%22:%7B%22SettingsReducer%22:%7B%22ready%22:true,%22settings%22:%7B%22ads%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsAds%22,%22disabled%22:false,%22prebid%22:true,%22smart%22:true,%22shopping%22:true,%22outbrain%22:true%7D,%22metrics%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsMetrics%22,%22disabled%22:false%7D,%22paidContent%22:%7B%22abTest%22:%7B%22ABTemplatesConfig%22:%7B%22paywall%22:%7B%22options%22:%5B%7B%22template%22:%22paywall%22,%22label%22:%22paywall-landing%22,%22group%22:%22paywall%22%7D,%7B%22template%22:%22paywall_b%22,%22label%22:%22paywall-fluxo%22,%22group%22:%22paywall%22%7D%5D,%22active%22:false,%22label%22:%22gzh-mai2018-paywall-fluxo-vs-landing%22%7D,%22signwall%22:%7B%22options%22:%5B%7B%22template%22:%22signwall%22,%22label%22:%22signwall-pqgzh-argumento-a%22,%22group%22:%22signwall%22%7D,%7B%22template%22:%22signwall_b%22,%22label%22:%22signwall-pqgzh-argumento-b%22,%22group%22:%22signwall%22%7D%5D,%22active%22:false,%22label%22:%22gzh-jun2018-signwall-pqgzh-argumento%22%7D%7D%7D,%22footer%22:%7B%22button%22:%7B%22link%22:%22%22,%22offerId%22:%2215017%22,%22campaign%22:%22GauchaZH_Site%22,%22text%22:%22Assine%20GZH%22,%22content%22:%22botao_assine_footer%22%7D%7D,%22header%22:%7B%22button%22:%7B%22link%22:%22%22,%22offerId%22:%2215017%22,%22campaign%22:%22GauchaZH_Site%22,%22text%22:%22ASSINE%22,%22content%22:%22botao_assine_header%22%7D%7D,%22toolbarEasyCheckout%22:%5B%5D,%22closeContentIfCountFails%22:false%7D,%22overdue_notice%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsOverdue%22,%22enabled%22:true,%22url%22:%22https://campanha.rbs.com.br/cobranca/%22,%22_link%22:%22https://wa.me/5551989111010%22%7D,%22preroll%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsPreroll%22,%22enabled%22:true,%22url%22:%22https://pubads.g.doubleclick.net/gampad/ads?env=vp&gdfp_req=1&impl=s&output=xml_vast3&unviewed_position_start=1&url=%5Breferrer_url%5D&correlator=%5Btimestamp%5D&iu=/21766049037/GAUCHAZH/AUDIO&sz=640x480&ad_rule=0&cust_params=FORMATOS=PREROLL&%22%7D,%22comments%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsComments%22,%22enabled%22:true%7D,%22__typename%22:%22Settings%22,%22auth%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsAuth%22,%22method%22:%22nossa%22%7D%7D%7D,%22Reducer%22:%7B%22authenticated%22:false,%22errors%22:null,%22link%22:%7B%7D,%22linkError%22:null,%22loadingLink%22:false,%22loadingAuthentication%22:true,%22loadingNossa%22:true,%22loadingNossaCompleted%22:false,%22loadingNossaSdkCompleted%22:false,%22Type%22:false,%22origin%22:false,%22receivedToken%22:false,%22%22:%7B%7D,%22Loaded%22:false,%22notification%22:false,%22overdueNotice%22:false%7D,%22PaidContentReducer%22:%7B%22count%22:%7B%7D,%22loading%22:false,%22ready%22:false,%22isComponentReady%22:false,%22component%22:%7B%7D,%22template%22:%22%22,%22isABTestActive%22:false,%22countFailed%22:false,%22lastLocation%22:%22%22,%22currentLocation%22:%22%22,%22swgInitialized%22:false,%22isSwgActive%22:true%7D,%22AdsReducer%22:%7B%22adsLoaded%22:false,%22moduleAdsLoaded%22:false,%22moduleAdsInitialized%22:false,%22gptAdsLoaded%22:false%7D,%22UIReducer%22:%7B%22header%22:%7B%22mode%22:%22%22,%22slug%22:%22gauchazh%22%7D,%22menu%22:null,%22currentPage%22:null%7D,%22ThemeReducer%22:%7B%22primaryColor%22:%22#7f0054%22,%22hasStrip%22:false,%22stripColor%22:%22#7f0054%22,%22headerTemplate%22:%22classification%22,%22stickyHeaderTemplate%22:%22classification%22,%22headerProps%22:%7B%22classifications%22:%5B%7B%22__typename%22:%22Classification%22,%22id%22:%2256ab02e05d84bdb6400e5569%22,%22name%22:%22clicRBS%20RS%22,%22slug%22:%22clicrbs-rs%22,%22exhibition_name%22:%22clicRBS%20RS%22,%22type%22:%22portal%22,%22path%22:%5B%22clicrbs-rs%22,%22gauchazh%22%5D,%22description%22:null,%22theme%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationTheme%22,%22primary_color%22:null%7D,%22images%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImages%22,%22cover%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22profile%22:null,%22logo%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22site_logo%22:null%7D,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22Links%22,%22canonical%22:%22/ultimas-noticias%22%7D%7D,%7B%22__typename%22:%22Classification%22,%22id%22:%22590a28f14367910001bc8faa%22,%22name%22:%22GZH%22,%22slug%22:%22gauchazh%22,%22exhibition_name%22:%22%C3%9Altimas%20Not%C3%ADcias%22,%22type%22:%22site%22,%22path%22:%5B%22clicrbs-rs%22,%22gauchazh%22%5D,%22description%22:%22%22,%22theme%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationTheme%22,%22primary_color%22:%22#d15239%22%7D,%22images%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImages%22,%22cover%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22profile%22:null,%22logo%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22site_logo%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImage%22,%22svg%22:%22%22%7D%7D,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22Links%22,%22canonical%22:%22/ultimas-noticias%22%7D%7D,%7B%22__typename%22:%22Classification%22,%22id%22:%225fa536a3de103720c2462240%22,%22name%22:%22Pioneiro%22,%22slug%22:%22pioneiro%22,%22exhibition_name%22:%22Pioneiro%22,%22type%22:%22subsite%22,%22path%22:%5B%22clicrbs-rs%22,%22gauchazh%22,%22pioneiro%22%5D,%22description%22:%22%22,%22theme%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationTheme%22,%22primary_color%22:%22#007367%22%7D,%22images%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImages%22,%22cover%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22profile%22:null,%22logo%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22site_logo%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImage%22,%22svg%22:%22%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003csvg%20width=%5C%22227%5C%22%20height=%5C%2244%5C%22%20viewBox=%5C%220%200%20227%2044%5C%22%20fill=%5C%22none%5C%22%20xmlns=%5C%22http://www.w3.org/2000/svg%5C%22%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20d=%5C%22M46.384%204.52706C46.384%207.02728%2044.3527%209.05413%2041.847%209.05413C39.3414%209.05413%2037.3101%207.02728%2037.3101%204.52706C37.3101%202.02684%2039.3414%200%2041.847%200C44.3527%200%2046.384%202.02684%2046.384%204.52706Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20fill-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20clip-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20d=%5C%22M11.4409%200.719875C4.12859%202.52292%200.0857236%208.69086%200.0532247%2016.0263C0.018559%2024.4923%200.00121507%2032.9779%200.00121507%2041.483C-0.00709509%2041.5868%200.0235425%2041.69%200.0871835%2041.7728C0.150824%2041.8555%200.24294%2041.9115%200.345704%2041.9303C3.17311%2042.6827%208.16499%2043.0588%208.13899%2038.7004C8.12163%2035.6002%208.12163%2032.6903%208.13899%2029.9706C8.1117%2029.8083%208.12577%2029.6417%208.17996%2029.4861C8.23415%2029.3307%208.32668%2029.1911%208.44905%2029.0808C8.57141%2028.9702%208.71967%2028.8924%208.88016%2028.8539C9.04065%2028.8156%209.20823%2028.8184%209.36744%2028.8615C18.8441%2029.7761%2031.7202%2027.7071%2032.8253%2015.8641C34.0342%202.92503%2022.2825%20-1.95226%2011.4409%200.719875ZM8.38596%2021.7662C7.71649%2014.4567%208.82146%204.96805%2018.9872%206.79704C21.8471%207.31156%2023.5847%209.08003%2024.2%2012.1024C26.3579%2022.6417%2016.1402%2022.4472%208.72397%2022.0904C8.68021%2022.0922%208.63655%2022.0851%208.59561%2022.0696C8.55466%2022.0541%208.51728%2022.0305%208.48572%2022.0002C8.45414%2021.9699%208.42901%2021.9336%208.41188%2021.8933C8.39475%2021.8531%208.38594%2021.8099%208.38596%2021.7662Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20d=%5C%22M162.169%208.97414C164.742%209.05034%20166.887%207.1268%20166.96%204.67779C167.033%202.2288%20165.006%200.181724%20162.433%200.105533C159.86%200.0293414%20157.716%201.95288%20157.643%204.40188C157.57%206.85089%20159.597%208.89795%20162.169%208.97414Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20fill-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20clip-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20d=%5C%22M82.4599%2034.3783C83.2117%2032.6362%2083.6124%2030.7633%2083.6389%2028.8666L83.6778%2026.0389C83.7043%2024.1423%2083.3565%2022.259%2082.6533%2020.4966C81.9505%2018.7342%2080.9067%2017.1272%2079.5815%2015.7674C78.2563%2014.4076%2076.6757%2013.3215%2074.9298%2012.5712C73.184%2011.821%2071.307%2011.4212%2069.4062%2011.3947L65.9099%2011.346C64.0094%2011.3196%2062.122%2011.6669%2060.3556%2012.3682C58.5895%2013.0695%2056.9791%2014.1111%2055.6161%2015.4335C54.2534%2016.7559%2053.165%2018.3331%2052.4132%2020.0753C51.6613%2021.8174%2051.2606%2023.6902%2051.2341%2025.5868L51.1944%2028.4146C51.1679%2030.3113%2051.516%2032.1946%2052.2188%2033.9569C52.9217%2035.7192%2053.9655%2037.3264%2055.2907%2038.6861C56.6159%2040.0459%2058.1968%2041.132%2059.9426%2041.8822C61.6885%2042.6326%2063.5654%2043.0325%2065.4659%2043.059L68.9629%2043.1076C70.8636%2043.1341%2072.751%2042.7867%2074.5171%2042.0854C76.2835%2041.384%2077.8939%2040.3424%2079.2566%2039.0201C80.6196%2037.6978%2081.7078%2036.1204%2082.4599%2034.3783ZM75.5757%2027.2816C75.5569%2032.6362%2071.9015%2036.9648%2067.4108%2036.9492C62.9201%2036.9336%2059.2945%2032.5791%2059.3134%2027.2245C59.3323%2021.8699%2062.9877%2017.5412%2067.4784%2017.5568C71.9691%2017.5724%2075.5946%2021.9269%2075.5757%2027.2816Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20d=%5C%22M97.3682%2037.7341C97.3814%2042.793%2093.1956%2043.0005%2089.4452%2041.859C89.3278%2041.8328%2089.2238%2041.765%2089.1521%2041.6686C89.0807%2041.5722%2089.0462%2041.4534%2089.0552%2041.3335V14.2491C89.05%2014.1598%2089.0746%2014.0713%2089.1253%2013.9974C89.1759%2013.9235%2089.2495%2013.8684%2089.3346%2013.8405C98.0834%2010.4355%20117.784%208.21085%20118.044%2022.9854C118.135%2028.2303%20118.157%2033.4708%20118.109%2038.7069C118.07%2043.033%20113.423%2042.6698%20110.595%2041.9499C110.394%2041.898%20110.217%2041.7792%20110.092%2041.6127C109.968%2041.4463%20109.905%2041.2426%20109.913%2041.0353C110.13%2035.4704%20110.101%2029.8926%20109.828%2024.302C109.49%2017.2909%20102.874%2017.1677%2097.6219%2018.7762C97.5357%2018.7969%2097.4599%2018.8474%2097.4077%2018.9186C97.3554%2018.9898%2097.3299%2019.0772%2097.3359%2019.1653C97.3444%2025.3614%2097.3554%2031.5509%2097.3682%2037.7341Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20fill-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20clip-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20d=%5C%22M149.529%2035.1787C143.985%2036.7222%20134.157%2038.6162%20131.7%2031.1445C131.685%2031.0972%20131.68%2031.0486%20131.688%2031C131.696%2030.9511%20131.716%2030.905%20131.745%2030.8657C131.776%2030.8252%20131.815%2030.7927%20131.86%2030.7701C131.905%2030.7477%20131.955%2030.7359%20132.006%2030.7359C136.837%2030.8482%20141.679%2030.7834%20146.533%2030.5412C150.764%2030.3274%20152.98%2027.0065%20153.032%2022.94C153.182%2012.0893%20141.294%209.30691%20132.974%2012.3358C120.488%2016.8758%20119.461%2036.5472%20131.993%2041.7811C136.256%2043.5581%20154.157%2045.4586%20149.99%2035.3991C149.977%2035.3532%20149.953%2035.3106%20149.922%2035.2743C149.89%2035.2379%20149.852%2035.2085%20149.808%2035.1877C149.765%2035.1669%20149.718%2035.1555%20149.67%2035.1538C149.622%2035.1522%20149.574%2035.1607%20149.529%2035.1787ZM131.596%2024.8922C131.453%2015.0209%20147.176%2014.7744%20144.986%2023.6469C144.459%2025.7825%20136.638%2025.4328%20133.157%2025.2771C132.642%2025.2541%20132.221%2025.2353%20131.934%2025.2295C131.888%2025.2353%20131.842%2025.2305%20131.798%2025.2156C131.755%2025.2007%20131.715%2025.1761%20131.682%2025.1435C131.649%2025.111%20131.625%2025.0714%20131.61%2025.0278C131.595%2024.9843%20131.59%2024.9379%20131.596%2024.8922Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20d=%5C%22M180.748%2040.2698C180.519%2040.7953%20180.162%2041.2552%20179.711%2041.6086C179.259%2041.962%20178.726%2042.1974%20178.161%2042.2935C176.476%2042.6046%20174.738%2042.4314%20173.149%2041.794C173.025%2041.7536%20172.917%2041.673%20172.843%2041.5651C172.769%2041.4573%20172.733%2041.3281%20172.74%2041.1976V15.3452C172.739%2015.1658%20172.786%2014.9895%20172.875%2014.8336C172.964%2014.6777%20173.092%2014.5477%20173.247%2014.4567C177.828%2011.7257%20183.221%2010.6752%20188.495%2011.4862C192.675%2012.0699%20194.742%2015.6889%20191.511%2019.0032C191.448%2019.0751%20191.363%2019.1247%20191.27%2019.1446C191.176%2019.1644%20191.078%2019.1535%20190.991%2019.1134C187.911%2017.8439%20184.462%2017.7928%20181.345%2018.9707C181.249%2018.9994%20181.165%2019.0599%20181.107%2019.1423C181.049%2019.2248%20181.021%2019.3243%20181.027%2019.4247V39.0767C181.028%2039.4907%20180.933%2039.8992%20180.748%2040.2698Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20fill-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20clip-rule=%5C%22evenodd%5C%22%20d=%5C%22M225.368%2034.2799C226.108%2032.5321%20226.495%2030.6556%20226.509%2028.7579L226.526%2025.9042C226.552%2022.0733%20225.053%2018.3887%20222.357%2015.6605C219.662%2012.9323%20215.991%2011.3838%20212.152%2011.3553L208.759%2011.332C206.857%2011.3187%20204.972%2011.6794%20203.21%2012.3933C201.448%2013.1073%20199.844%2014.1605%20198.49%2015.493C197.136%2016.8254%20196.058%2018.4109%20195.318%2020.159C194.578%2021.9071%20194.19%2023.7835%20194.177%2025.6811L194.157%2028.5347C194.13%2032.3663%20195.63%2036.0515%20198.326%2038.7797C201.022%2041.508%20204.694%2043.0562%20208.533%2043.0838L211.926%2043.107C213.828%2043.1204%20215.714%2042.7596%20217.476%2042.0457C219.238%2041.3318%20220.842%2040.2785%20222.196%2038.946C223.55%2037.6136%20224.628%2036.028%20225.368%2034.2799ZM218.472%2027.2753C218.454%2032.6298%20214.795%2036.9584%20210.301%2036.9429C205.806%2036.9268%20202.178%2032.5728%20202.197%2027.2182C202.216%2021.8636%20205.874%2017.5343%20210.369%2017.5505C214.863%2017.5668%20218.491%2021.9207%20218.472%2027.2753Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20d=%5C%22M37.5571%2015.8576C37.5831%2011.7262%2042.5878%2011.9143%2045.2267%2012.699C45.4013%2012.7518%2045.554%2012.859%2045.6629%2013.005C45.7716%2013.1509%2045.8307%2013.3279%2045.8312%2013.5097C45.8356%2021.898%2045.8247%2030.3534%2045.7987%2038.8757C45.7921%2043.0784%2040.5469%2042.6308%2037.9014%2041.8656C37.8012%2041.8454%2037.7114%2041.7896%2037.6493%2041.7085C37.5872%2041.6274%2037.5565%2041.5264%2037.5634%2041.4245C37.5201%2030.1305%2037.5179%2021.6083%2037.5571%2015.8576Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003ath%20d=%5C%22M165.948%2012.9C164.251%2012.1152%20158.135%2011.6677%20158.129%2014.9301C158.111%2023.7118%20158.109%2032.5152%20158.122%2041.3401C158.115%2041.4422%20158.144%2041.5435%20158.203%2041.6274C158.262%2041.7109%20158.348%2041.7721%20158.447%2041.8005C161.43%2042.8836%20166.247%2042.9552%20166.24%2038.4927C166.231%2030.1261%20166.234%2021.7509%20166.247%2013.367C166.252%2013.2677%20166.226%2013.1693%20166.172%2013.0856C166.119%2013.0018%20166.04%2012.9369%20165.948%2012.9Z%5C%22%20fill=%5C%22white%5C%22/%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%20%20%5Cu003c/svg%3E%5Cn%20%20%20%20%20%20%22%7D%7D,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22Links%22,%22canonical%22:%22pioneiro/ultimas-noticias%22%7D%7D,%7B%22__typename%22:%22Classification%22,%22id%22:%225fa537b0de103720c2462244%22,%22name%22:%22Geral%22,%22slug%22:%22geral%22,%22exhibition_name%22:%22Geral%22,%22type%22:%22section%22,%22path%22:%5B%22clicrbs-rs%22,%22gauchazh%22,%22pioneiro%22,%22geral%22%5D,%22description%22:%22%22,%22theme%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationTheme%22,%22primary_color%22:%22#7f0054%22%7D,%22images%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImages%22,%22cover%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22profile%22:null,%22logo%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:null%7D,%22site_logo%22:%7B%22__typename%22:%22ClassificationImage%22,%22svg%22:%22%22%7D%7D,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22Links%22,%22canonical%22:%22pioneiro/geral/ultimas-noticias%22%7D%7D%5D%7D,%22pageLogo%22:%22classification%22%7D%7D,%22apollo%22:%7B%22ROOT_QUERY%22:%7B%22__typename%22:%22Query%22,%22settings(%7B%5C%22site%5C%22:%5C%22gauchazh-site%5C%22%7D)%22:%7B%22__typename%22:%22Settings%22,%22ads%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsAds%22,%22disabled%22:false,%22prebid%22:true,%22smart%22:true,%22shopping%22:true,%22outbrain%22:true%7D,%22metrics%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsMetrics%22,%22disabled%22:false%7D,%22auth%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsAuth%22,%22method%22:%22nossa%22%7D,%22preroll%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsPreroll%22,%22enabled%22:true,%22url%22:%22https://pubads.g.doubleclick.net/gampad/ads?env=vp&gdfp_req=1&impl=s&output=xml_vast3&unviewed_position_start=1&url=%5Breferrer_url%5D&correlator=%5Btimestamp%5D&iu=/21766049037/GAUCHAZH/AUDIO&sz=640x480&ad_rule=0&cust_params=FORMATOS=PREROLL&%22%7D,%22comments%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsComments%22,%22enabled%22:true%7D,%22overdue_notice%22:%7B%22__typename%22:%22SettingsOverdue%22,%22enabled%22:true,%22url%22:%22https://campanha.rbs.com.br/cobranca/%22,%22_link%22:%22https://wa.me/5551989111010%22%7D,%22paidContent%22:%7B%22abTest%22:%7B%22ABTemplatesConfig%22:%7B%22paywall%22:%7B%22options%22:%5B%7B%22template%22:%22paywall%22,%22label%22:%22paywall-landing%22,%22group%22:%22paywall%22%7D,%7B%22template%22:%22paywall_b%22,%22label%22:%22paywall-fluxo%22,%22group%22:%22paywall%22%7D%5D,%22active%22:false,%22label%22:%22gzh-mai2018-paywall-fluxo-vs-landing%22%7D,%22signwall%22:%7B%22options%22:%5B%7B%22template%22:%22signwall%22,%22label%22:%22signwall-pqgzh-argumento-a%22,%22group%22:%22signwall%22%7D,%7B%22template%22:%22signwall_b%22,%22label%22:%22signwall-pqgzh-argumento-b%22,%22group%22:%22signwall%22%7D%5D,%22active%22:false,%22label%22:%22gzh-jun2018-signwall-pqgzh-argumento%22%7D%7D%7D,%22footer%22:%7B%22button%22:%7B%22link%22:%22%22,%22offerId%22:%2215017%22,%22campaign%22:%22GauchaZH_Site%22,%22text%22:%22Assine%20GZH%22,%22content%22:%22botao_assine_footer%22%7D%7D,%22header%22:%7B%22button%22:%7B%22link%22:%22%22,%22offerId%22:%2215017%22,%22campaign%22:%22GauchaZH_Site%22,%22text%22:%22ASSINE%22,%22content%22:%22botao_assine_header%22%7D%7D,%22toolbarEasyCheckout%22:%5B%5D,%22closeContentIfCountFails%22:false%7D%7D,%22weather(%7B%5C%22city%5C%22:%5C%22Porto%20Alegre%5C%22%7D)%22:%7B%22__typename%22:%22Weather%22,%22temperature%22:%229%C2%BA%22,%22condition%22:%22rain%22,%22url%22:%22https://tempo.clicrbs.com.br/rs/porto-alegre%22,%22name%22:%22Porto%20Alegre%22%7D,%22menu(%7B%5C%22product%5C%22:%5C%22gzh-topbar-menu%5C%22%7D)%22:%7B%22__typename%22:%22Menu%22,%22groups%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Previs%C3%A3o%20do%20tempo%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/ambiente/noticia/2025/05/termometros-marcando-0oc-chuva-forte-e-neve-veja-como-fica-o-tempo-nesta-quinta-feira-no-rs-cmb8cf2fk00b1014pcv9b67yo.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Dia%20livre%20de%20impostos%202025%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/colunistas/giane-guerra/noticia/2025/05/quatro-postos-que-venderao-gasolina-a-r-399-em-acao-sobre-peso-dos-impostos-cmb8ax7xp0012016j9afn9t1n.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Embaixador%20Marcos%20Azambuja%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/geral/noticia/2025/05/morre-o-embaixador-marcos-azambuja-aos-90-anos-cmb8osp7a00i6014p2i4r2hfh.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Libertadores%20%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/esportes/inter/noticia/2025/05/inter-2x1-bahia-veja-os-gols-e-os-melhores-momentos-da-partida-pela-libertadores-cmb8kvbpx006v016j3ml4lts3.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Tempo%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/ambiente/noticia/2025/05/o-que-precisa-acontecer-para-ter-neve-no-rs-meteorologista-explica-o-fenomeno-cmb88b7vx008k014pymde72ma.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%22menu(%7B%5C%22product%5C%22:%5C%22gzh-sidebar-menu%5C%22%7D)%22:%7B%22__typename%22:%22Menu%22,%22groups%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22%C3%9Altimas%20not%C3%ADcias%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22%C3%9Altimas%20not%C3%ADcias%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Produtos%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:null,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Zero%20Hora%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Edi%C3%A7%C3%A3o%20do%20Dia%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://flipzh.clicrbs.com.br/jornal-digital/pub/gruporbs/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Ga%C3%BAcha%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/gaucha/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Inter%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/esportes/inter/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Gr%C3%AAmio%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/esportes/gremio/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Clube%20do%20%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://clubedo.clicrbs.com.br/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Destemperados%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://gauchazh-hlg.clicrbs.com.br/destemperados/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Donna%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://gauchazh-hlg.clicrbs.com.br/donna/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Destaques%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Cruzadinha%20e%20Sudoku%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/jogos/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuAttributes%22,%22key%22:%22data-metrics%22,%22value%22:%22gzh-esportes-menu2%22%7D%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Mais%20atempos%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/jogos/atempos/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Hor%C3%B3scopo%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/donna/horoscopo/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Loterias%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/ultimas-noticias/tag/loterias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22ZH%20Indica%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/zh-indica/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Newsletters%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://www.gauchazh.com.br/newsletter%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Para%20Voc%C3%AA%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/recomendacao/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22%20da%20Reconstru%C3%A7%C3%A3o%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/especiais/-da-reconstrucao/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Podcasts%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/geral/noticia/2018/07/podcasts-gzh-cjjuew79200b901qc9d2x98uv.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22V%C3%ADdeos%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/videos%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Publicidade%20Legal%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/publicidade-legal/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Regi%C3%B5es%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:null,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22o%20Fundo%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/o-fundo/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Pioneiro%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/pioneiro/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Porto%20Alegre%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/porto-alegre/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Editorias%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:null,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Ambiente%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/ambiente/ultimas-noticias%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Campo%20e%20Lavoura%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/campo-e-lavoura/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Ci%C3%AAncia%20e%20tecnologia%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/tecnologia/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Colunistas%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/colunistas/a-z/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Comportamento%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/comportamento/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Conselho%20Editorial%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/opiniao/conselho-editorial/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Cultura%20e%20Lazer%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Agenda%20Cultural%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/agenda-cultural/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Almanaque%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/almanaque/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Artes%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/artes/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Cinema%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/cinema/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Espet%C3%A1culos%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/artes/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22M%C3%BAsica%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/musica/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22TV%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/tv/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22%C3%9Altimas%20not%C3%ADcias%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/cultura-e-lazer/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Economia%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/economia/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Educa%C3%A7%C3%A3o%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/educacao/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Elei%C3%A7%C3%B5es%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/politica/eleicoes/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Emprego%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/emprego/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Esportes%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/esportes/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Gente%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/donna/gente/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Geral%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/geral/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Grupo%20de%20investiga%C3%A7%C3%A3o%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/grupo-de-investigacao/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22GZH%20Para%20Voc%C3%AA%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/recomendacao/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Gr%C3%AAmio%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/esportes/gremio/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Inter%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/esportes/inter/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Mundo%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/mundo/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Opini%C3%A3o%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/opiniao/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Pol%C3%ADtica%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/politica/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Reportagens%20Especiais%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/especiais%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Sa%C3%BAde%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/saude/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Seguran%C3%A7a%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/seguranca/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Tr%C3%A2nsito%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/transito/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Outros%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:null,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22RBS%20Brand%20Studio%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/conteudo-de-marca/ultimas-noticias/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D%5D%7D,%22menu(%7B%5C%22product%5C%22:%5C%22gzh-sidebar-menu-secondary%5C%22%7D)%22:%7B%22__typename%22:%22Menu%22,%22groups%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Aplicativos%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:null,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Aplicativos%20para%20Iphone%20e%20Ipad%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://itunes.apple.com/br/app/zero-hora/id415470445?mt=8%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Aplicativos%20para%20Android%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://play.google.com/store/apps/details?id=com.clicrbs.jornais%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22s%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:null,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:%5B%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Zero%20Hora%20Edi%C3%A7%C3%A3o%20Digital%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22http://flipzh.clicrbs.com.br/jornal-digital/pub/gruporbs/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Zero%20Hora%20Edi%C3%A7%C3%A3o%20Digital%20(somente%20texto)%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22http://flipzh.clicrbs.com.br/jornal-digital/pub/gruporbs/ivel/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Clube%20do%20%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://clubedo.clicrbs.com.br/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Portal%20do%20%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://.clicrbs.com.br/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:null,%22styles%22:null,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Pr%C3%A1ticas%20editoriais%20em%20GZH%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/praticas-editoriais/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Fale%20com%20a%20Reda%C3%A7%C3%A3o%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://wa.me/5551996674125%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Fale%20com%20nosso%20Atendimento%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://campanha.rbs.com.br/faleconosco/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Quem%20%C3%A9%20quem%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/geral/noticia/2017/09/quem-e-quem-cj7g8ssdg000401qppbd2pyj8.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Anuncie%20seu%20neg%C3%B3cio%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22http://comercial.gruporbs.com.br/comunicar-marca/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Rede%20Ga%C3%BAcha%20SAT%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22/geral/noticia/2017/09/rede-gaucha-sat-cj7g99xnd000601qphs3k2agc.html%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22Perguntas%20Frequentes%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://campanha.rbs.com.br/faq-google/%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22MenuItem%22,%22title%22:%22ECAD%22,%22links%22:%7B%22__typename%22:%22MenuLink%22,%22canonical%22:%22https://legal.clicrbs.com.br/ecad/ECAD23102024.pdf%22,%22mobile%22:null,%22target%22:null,%22rest%22:null%7D,%22img%22:%7B%22__typename%22:%22MenuImage%22,%22id%22:null,%22svg%22:null%7D,%22styles%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyles%22,%22color%22:null,%22font%22:%7B%22__typename%22:%22MenuStyleFont%22,%22size%22:null,%22weight%22:null,%22style%22:null%7D%7D,%22attributes%22:%5B%5D,%22children%22:null%7D%5D%7D,%22article(%7B%5C%22friendlyTitle%5C%22:%5C%22150-anos-da-imigracao-italiana-como-a-culinaria-virou-um-grande-negocio-cmavnawpi00fj013biofw6yny.html%5C%22,%5C%22preview%5C%22:false,%5C%22template%5C%22:%5C%22gauchazh%5C%22%7D)%22:%7B%22__typename%22:%22Article%22,%22published_first%22:%22Tue,%2020%20May%202025%2008:00:09%20GMT%22,%22published%22:%22Tue,%2020%20May%202025%2008:00:15%20GMT%22,%22canonical%22:%22/pioneiro/geral/noticia/2025/05/150-anos-da-imigracao-italiana-como-a-culinaria-virou-um-grande-negocio-cmavnawpi00fj013biofw6yny.html%22,%22exposed_id%22:%22cmavnawpi00fj013biofw6yny%22,%22friendly_title%22:%22150-anos-da-imigracao-italiana-como-a-culinaria-virou-um-grande-negocio-cmavnawpi00fj013biofw6yny.html%22,%22featured_image%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:%22https://www.rbsdirect.com.br/filestore/8/2/8/1/6/2/5_e093e53d5a024a4/5261828_e6719522bd067ed.jpg%22,%22caption%22:null,%22credit%22:%22Neimar%20De%20Cesero%20/%20Agencia%20RBS%22,%22size%22:null%7D,%22has_show_heroes%22:null,%22content_type%22:%22news%22,%22authors_complement%22:%22%7B%7D%22,%22allow_comments%22:true,%22meta%22:%7B%22__typename%22:%22ArticleMeta%22,%22model_type%22:%7B%22__typename%22:%22ArticleType%22,%22type%22:%22article%22,%22label%22:%22Mat%C3%A9ria%22%7D,%22content_type%22:%7B%22__typename%22:%22ArticleType%22,%22type%22:%22news%22,%22label%22:%22Not%C3%ADcia%22,%22description%22:%22A%20not%C3%ADcia,%20ou%20reportagem,%20%C3%A9%20o%20relato%20imparcial%20baseado%20em%20fatos%20observados%20ou%20verificados%20diretamente%20por%20um%20jornalista.%22%7D,%22format_type%22:%7B%22__typename%22:%22ArticleType%22,%22type%22:%22factual%22,%22label%22:%22Factual%22%7D%7D,%22trust_data%22:%7B%22__typename%22:%22TrustData%22,%22references%22:%5B%5D,%22backstory%22:%5B%5D,%22correction%22:null%7D,%22authors%22:%5B%7B%22__ref%22:%22Author:56ab83245d84bd022ce2f59a%22%7D%5D,%22headline%22:%7B%22__typename%22:%22Component%22,%22text%22:%22150%20anos%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o%20italiana:%20como%20a%20culin%C3%A1ria%20virou%20um%20grande%20neg%C3%B3cio%22%7D,%22deck%22:%7B%22__typename%22:%22Component%22,%22text%22:%22Tradu%C3%A7%C3%A3o%20da%20mem%C3%B3ria%20afetiva%22%7D,%22_line%22:%7B%22__typename%22:%22Component%22,%22text%22:%22Em%20comemora%C3%A7%C3%A3o%20ao%20sesquicenten%C3%A1rio,%20s%C3%A9rie%20de%20reportagens%20apresenta%20a%20hist%C3%B3ria%20e%20o%20legado%20dos%20imigrantes%20italianos%20no%20Rio%20Grande%20do%20Sul%20e%20seus%20descendentes%22%7D,%22article_body_components%22:%5B%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:null,%22type%22:%22atomic%22,%22data%22:%7B%22__typename%22:%22DataComponent%22,%22embed%22:null,%22embed_type%22:null,%22provider_name%22:null,%22arenaId%22:null,%22content_block%22:null,%22images%22:null,%22image%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:%22https://www.rbsdirect.com.br/filestore/8/2/8/1/6/2/5_e093e53d5a024a4/5261828_e6719522bd067ed.jpg%22,%22size%22:%22medium%22,%22caption%22:%22Mesa%20farta%20e%20cheia%20de%20afeto%20nos%20pratos%20do%20restaurante%20Nona%20Ludia,%20o%20mais%20antigo%20do%20roteiro%20Caminhos%20de%20Pedra,%20em%20Bento%20Gon%C3%A7alves%22,%22credit%22:%22Neimar%20De%20Cesero%20/%20Agencia%20RBS%22%7D,%22type%22:%22image%22%7D%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3EO%20l%5Cu003cstrong%3Eegado%20italiano%20na%20Serra%20a%20pela%20mesa%20farta%20e%20a%20transcende%5Cu003c/strong%3E.%20Talvez%20porque%20a%20busca%20pela%20comida%20tenha%20sido%20a%20motiva%C3%A7%C3%A3o%20maior%20daqueles%20que%20deixaram%20o%20pa%C3%ADs%20de%20origem%20em%20busca%20da%20fartura%20na%20%5Cu003cstrong%3Eterra%20da%20cucagna%5Cu003c/strong%3E%20%5Cu003cstrong%3E(abund%C3%A2ncia/fartura)%5Cu003c/strong%3E.%20Publica%C3%A7%C3%B5es%20da%20pesquisadora%20Cleodes%20Maria%20Piazza%20J.%20Ribeiro%20enfatizam%20que%20a%20fome%20foi%20o%20fio%20condutor%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o:%20a%20fome%20e%20a%20vontade%20de%20saci%C3%A1-la.%20Nas%20pesquisas,%20ela%20%C3%A9%20categ%C3%B3rica%20ao%20afirmar%20que%20a%20mesa%20farta,%20t%C3%A3o%20presente%20nas%20refei%C3%A7%C3%B5es%20dos%20descendentes,%20%C3%A9%20um%20exorcismo%20da%20fome%20dos%20anteados.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3ESeja%20nos%5Cu003cstrong%3E%20fil%C3%B3s,%20nos%20menarostos%20ou%20em%20mera%20reuni%C3%A3o%20familiar%5Cu003c/strong%3E,%20a%20fartura%20%C3%A0%20mesa%20%C3%A9%20sagrada%20para%20uma%20fam%C3%ADlia%20de%20descendentes%20italianos.%20Na%20Serra,%20este%20gosto%20por%20comer%20bem,%20mesmo%20com%20simplicidade,%20se%20traduz%20no%20card%C3%A1pio%20e%20no%20atendimento%20de%20restaurantes%20como%20o%5Cu003cstrong%3E%20Nona%20Ludia%5Cu003c/strong%3E,%20o%20mais%20antigo%20do%20roteiro%20tur%C3%ADstico%20Caminhos%20de%20Pedra,%20no%20interior%20de%20Bento%20Gon%C3%A7alves. %5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003caside%20class=%5C%22m-read-more%20leak-left%5C%22%3E%5Cu003ch2%20class=%5C%22%5C%22%3ELeia%20Mais%5Cu003c/h2%3E%5Cu003cul%3E%5Cu003cli%20class=%5C%22card-read-more%20with-photo%5C%22%3E%5Cu003ca%20href=%5C%22/colunistas/leandro-staudt/noticia/2025/05/escolas-nas-colonias-italianas-no-rs-saiba-o-que-as-familias-exigiam-dos-professores-cmanzj85o00p20160afeo8ghw.html%5C%22%20target=%5C%22_blank%5C%22%20rel=%5C%22noopener%20noreferrer%5C%22%3E%5Cu003ch3%20class=%5C%22m-headline%5C%22%3EEscolas%20nas%20col%C3%B4nias%20italianas%20no%20RS:%20saiba%20o%20que%20as%20fam%C3%ADlias%20exigiam%20dos%20professores%5Cu003c/h3%3E%5Cu003cdiv%20class=%5C%22photo%5C%22%3E%5Cu003cimg%20loading=%5C%22lazy%5C%22%20src=%5C%22https://www.rbsdirect.com.br/filestore/2/6/6/6/5/2/5_1750995baa16aa1/5256662_4541a52cc945b14.jpg?w=90&h=62%5C%22%20width=%5C%2290%5C%22%20height=%5C%2262%5C%22%20alt=%5C%22Escolas%20nas%20col%C3%B4nias%20italianas%20no%20RS:%20saiba%20o%20que%20as%20fam%C3%ADlias%20exigiam%20dos%20professores%5C%22/%3E%5Cu003c/div%3E%5Cu003c/a%3E%5Cu003c/li%3E%5Cu003c/ul%3E%5Cu003c/aside%3E%22,%22type%22:%22atomic%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3EDesde%20a%20entrada%20com%20sopa%20de%20agnolini%20at%C3%A9%20o%20sagu%20de%20sobremesa,%20ando%20pela%20polenta,%20espaguete,%20nhoque,%20galeto%20ou%20vitelo,%20%5Cu003cstrong%3Ecada%20prato%20servido%20carrega%20a%20paix%C3%A3o%20pela%20comida%20do%20casal%20de%20propriet%C3%A1rios%5Cu003c/strong%3E,%20Jandir%20Cantelli,%2081,%20e%20Marisa%20Cantelli,%2072,%20que%20comandam%20a%20cozinha%20enquanto%20a%20filha,%20Graziela,%20gerencia%20o%20local.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%E2%80%94%20A%20gente%20trouxe%20a%20ro%C3%A7a%20para%20dentro%20do%20restaurante,%20por%20isso%20o%20fazer%20caseiro%20est%C3%A1%20em%20tudo.%20A%20proposta%20%C3%A9%20que,%20al%C3%A9m%20do%20paladar,%20nosso%20cliente%20possa%20sair%20satisfeito%20tamb%C3%A9m%20com%20a%20viv%C3%AAncia%20e%20com%20o%20atendimento.%20%5Cu003cstrong%3EMuitos%20idosos,%20principalmente,%20se%20emocionam%20porque%20resgatam%20mem%C3%B3rias%20afetivas%20%5Cu003c/strong%3E%E2%80%94%20comenta%20Graziela.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:null,%22type%22:%22atomic%22,%22data%22:%7B%22__typename%22:%22DataComponent%22,%22embed%22:null,%22embed_type%22:null,%22provider_name%22:null,%22arenaId%22:null,%22content_block%22:null,%22images%22:null,%22image%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:%22https://www.rbsdirect.com.br/filestore/9/2/8/1/6/2/5_c4ddbe94f0d5ba3/5261829_61a7f5b23848668.jpg%22,%22size%22:%22medium%22,%22caption%22:%22Jandir%20e%20Marisa%20Cantelli%20com%20a%20filha,%20Graziela,%20em%20um%20dos%20ambientes%20do%20Nona%20Ludia%22,%22credit%22:%22Neimar%20De%20Cesero%20/%20Agencia%20RBS%22%7D,%22type%22:%22image%22%7D%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3EOcupando%20atualmente%20os%20tr%C3%AAs%20pisos%20do%20casar%C3%A3o%20constru%C3%ADdo%20por%20volta%20de%201880%20pelo%20imigrante%20Giuseppe%20Dall%E2%80%99Acqua%20(e%20adquirido%20em%201917%20pela%20fam%C3%ADlia%20Bertarello,%20de%20quem%20os%20Cantelli%20locam%20desde%202003),%20o%20sucesso%20do%20Nona%20Ludia%20tem%20acompanhado%20o%20%5Cu003cstrong%3Ecrescimento%20do%20turismo%20no%20interior%20de%20Bento%5Cu003c/strong%3E,%20impulsionado%20pelo%20sucesso%20de%20roteiros%20como%20o%20%5Cu003cstrong%3EVale%20dos%20Vinhedos%20e%20Caminhos%20de%20Pedra%5Cu003c/strong%3E.%20O%20aumento%20pela%20procura%20fez%20com%20que%20o%20restaurante%20adaptasse%20seu%20card%C3%A1pio%20a%20novas%20tend%C3%AAncias%20e%20exig%C3%AAncias,%20com%20op%C3%A7%C3%B5es%20veganas,%20sem%20gl%C3%BAten%20e%20sem%20lactose.%20Graziela%20Cantelli%20comenta%20que%20a%20clientela%20se%20surpreende%20com%20a%20qualidade%20das%20massas%20preparadas%20dentro%20destas%20condi%C3%A7%C3%B5es.%20Surpreender,%20inclusive,%20%C3%A9%20parte%20da%20receita%20do%20sucesso:%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%E2%80%94%20%5Cu003cstrong%3EN%C3%A3o%20s%C3%B3%20n%C3%B3s%20da%20fam%C3%ADlia,%20mas%20tamb%C3%A9m%20nossos%20funcion%C3%A1rios%20s%C3%A3o%20treinados%20para%20convencer%20o%20cliente%20a%20experimentar%20novos%20sabores%5Cu003c/strong%3E.%20Muitos%20chegam%20dizendo%20que%20n%C3%A3o%20gostam%20de%20tort%C3%A9i%20de%20ab%C3%B3bora,%20de%20molho%20funghi,%20etc.,%20mas%20depois%20que%20provam%20se%20apaixonam.%20E,%20anos%20depois,%20a%20mesma%20pessoa%20vai%20voltar%20e%20nos%20dizer%20que%20foi%20aqui%20que%20ela%20experimentou%20e%20ou%20a%20gostar%20de%20algo%20que%20antes%20n%C3%A3o%20gostava.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003ch2%3E%5Cu003cstrong%3EComer%20%C3%A9%20ato%20identit%C3%A1rio%5Cu003c/strong%3E%5Cu003c/h2%3E%22,%22type%22:%22header-two%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3EPara%20o%20professor%20da%20Escola%20de%20Gastronomia%20da%20Universidade%20de%20Caxias%20do%20Sul%20Israel%20Bertamoni,%20a%20%5Cu003cstrong%3Eculin%C3%A1ria%20italiana%20caracteriza-se%20pela%20valoriza%C3%A7%C3%A3o%20de%20ingredientes%20frescos,%20prepara%C3%A7%C3%B5es%20artesanais%20e%20pelo%20forte%20v%C3%ADnculo%20entre%20alimenta%C3%A7%C3%A3o%20e%20sociabilidade%5Cu003c/strong%3E.%20Mais%20do%20que%20uma%20t%C3%A9cnica%20culin%C3%A1ria,%20trata-se%20de%20um%20sistema%20cultural,%20no%20qual%20o%20comer%20%C3%A9%20um%20ato%20identit%C3%A1rio%20e%20coletivo.%20Ao%20estabelecerem-se%20em%20col%C3%B4nias%20agr%C3%ADcolas,%20essas%20fam%C3%ADlias%20reconfiguraram%20h%C3%A1bitos%20alimentares%20trazidos%20da%20It%C3%A1lia,%20adaptando-os%20aos%20novos%20recursos%20dispon%C3%ADveis.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%E2%80%94%20A%20gastronomia%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o%20%C3%A9%20marcada%20por%20%5Cu003cstrong%3Epreparos%20afetivos%20que%20colocam%20a%20fam%C3%ADlia%20no%20centro%20da%20refei%C3%A7%C3%A3o%5Cu003c/strong%3E.%20Massas,%20polentas,%20molhos%20%C3%A0%20base%20de%20tomate,%20carnes%20de%20a,%20queijos%20e%20vinhos%20fazem%20parte%20desse%20repert%C3%B3rio,%20sempre%20associados%20%C3%A0%20fartura%20e%20hospitalidade,%20consequ%C3%AAncia%20de%20um%20processo%20de%20muito%20trabalho%20e%20pobreza%20%E2%80%94%20explica.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3ENa%20%5Cu003ca%20href=%5C%22/colunistas/juliana-bublitz/noticia/2024/09/voce-precisa-experimentar-um-almoco-como-antigamente-na-terra-das-nonas-cm10lf7pt013f0151d6jiq6ik.html%5C%22%3E%5Cu003cstrong%3EOsteria%20della%20Colombina%5Cu003c/strong%3E%5Cu003c/a%3E,%20a%20propriet%C3%A1ria%20Odete%20Bett%C3%BA%20Lazzari%20traduz%20mem%C3%B3rias%20afetivas%20por%20meio%20da%20comida%20que%20serve%20no%20por%C3%A3o%20de%20ch%C3%A3o%20batido%20da%20casa%20da%20fam%C3%ADlia.%20O%20neg%C3%B3cio%20teve%20in%C3%ADcio%20em%202001,%20quando%20ela%20se%20viu%20vi%C3%BAva%20e%20respons%C3%A1vel%20pelo%20sustento%20das%20quatro%20filhas%20e%20h%5Cu003cstrong%3Eoje%20istra%20um%20restaurante%20que%20figura%20entre%20os%20cem%20melhores%20do%20pa%C3%ADs%20de%20acordo%20com%20a%20lista%20%C3%A9%20da%20Exame%20Casual%202025%5Cu003c/strong%3E,%20que%20tem%20a%20colabora%C3%A7%C3%A3o%20de%2065%20jurados,%20entre%20os%20mais%20importantes%20jornalistas,%20cr%C3%ADticos%20e%20influenciadores%20da%20cena%20culin%C3%A1ria%20nacional.%20A%20polenta,%20a%20sopa%20de%20agnolini,%20o%20nhoque...%20Tudo%20tem%20gosto%20de%20comida%20da%20nonna.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%E2%80%94%20O%20descendente%20de%20imigrante%20come%20bem,%20come%20ainda%20aquela%20coisa%20que%20ele%20faz,%20que%20produz.%20Como%20a%20gente%20%C3%A9%20org%C3%A2nico,%20temos%20selos%20de%20org%C3%A2nico%20tamb%C3%A9m,%20a%20gente%20produz%20todas%20as%20frutas,%20as%20saladas%20e%20os%20temperos.%20Compramos%20o%20m%C3%ADnimo%20poss%C3%ADvel%20%E2%80%94%20conta.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3EEla%20acredita%20que%20a%20comida%20%C3%A9%20uma%20forma%20de%20r%5Cu003cstrong%3Eessignificar%20o%20legado%20dos%20anteados:%5Cu003c/strong%3E%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%E2%80%94%20Eu%20quero%20que%20(essa%20hist%C3%B3ria)%20seja%20mostrada,%20assim%20voc%C3%AA%20vai%20aprender%20a%20valorizar%20sua%20hist%C3%B3ria,%20seu%20ado,%20seus%20ancestrais.%20Foram%20eles%20que%20aram%20toda%20essa%20coisa%20boa%20para%20n%C3%B3s,%20para%20o%20Rio%20Grande,%20n%C3%A9.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:null,%22type%22:%22atomic%22,%22data%22:%7B%22__typename%22:%22DataComponent%22,%22embed%22:null,%22embed_type%22:null,%22provider_name%22:null,%22arenaId%22:null,%22content_block%22:null,%22images%22:null,%22image%22:%7B%22__typename%22:%22Image%22,%22src%22:%22https://www.rbsdirect.com.br/filestore/2/2/8/1/6/2/5_7bcd811c7b26a8f/5261822_996b8cc4ead802b.jpg%22,%22size%22:%22medium%22,%22caption%22:%22Professor%20Israel%20Bertamoni%22,%22credit%22:%22Neimar%20De%20Cesero%20/%20Agencia%20RBS%22%7D,%22type%22:%22image%22%7D%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3EBertamoni%20destaca%20que%20h%C3%A1%20diferen%C3%A7as%20e%20aproxima%C3%A7%C3%B5es%20quando%20se%20compara%20a%20culin%C3%A1ria%20italiana%20%C3%A0%20cozinha%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o%20italiana.%20Uma%20caracter%C3%ADstica%20comum,%20por%C3%A9m,%20%C3%A9%20o%5Cu003cstrong%3E%20forte%20v%C3%ADnculo%20entre%20alimenta%C3%A7%C3%A3o%20e%20sociabilidade%5Cu003c/strong%3E,%20que%20tornam%20o%20ato%20de%20comer%20identit%C3%A1rio%20e%20coletivo.%20Confira%20entrevista:%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%5Cu003cstrong%3EQuais%20s%C3%A3o%20as%20principais%20diferen%C3%A7as%20entre%20a%20gastronomia%20italiana%20e%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o%20italiana%20na%20Serra?%5Cu003c/strong%3E%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%C3%89%20importante%20distinguir%20a%20gastronomia%20italiana%20tradicional,%20praticada%20nas%20diversas%20regi%C3%B5es%20da%20It%C3%A1lia,%20da%20gastronomia%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o%20italiana,%20que%20%C3%A9%20o%20resultado%20de%20um%20processo%20h%C3%ADbrido,%20constru%C3%ADdo%20a%20partir%20da%20realidade%20brasileira.%20Enquanto%20a%20primeira%20segue%20padr%C3%B5es%20regionais%20espec%C3%ADficos%20(como%20a%20culin%C3%A1ria%20napolitana,%20piemontesa%20ou%20siciliana),%20com%20uso%20de%20ingredientes%20aut%C3%B3ctones%20e%20t%C3%A9cnicas%20enraizadas,%20a%20segunda%20nasceu%20de%20um%20processo%20de%20ressignifica%C3%A7%C3%A3o%20cultural,%20condicionado%20pela%20escassez%20de%20ingredientes%20e%20pela%20abund%C3%A2ncia%20de%20produtos%20locais.%20Na%20Serra,%20houve%20substitui%C3%A7%C3%B5es%20e%20sincretismos%20alimentares:%20o%20milho,%20ausente%20nas%20dietas%20italianas%20tradicionais,%20tornou-se%20base%20da%20polenta;%20a%20mandioca,%20o%20feij%C3%A3o%20e%20a%20carne%20bovina%20aram%20a%20integrar%20o%20cotidiano%20alimentar;%20as%20uvas%20americanas,%20adaptadas%20ao%20clima%20local,%20originaram%20os%20vinhos%20coloniais.%20S%C3%A3o%20in%C3%BAmeras%20as%20adapta%C3%A7%C3%B5es%20observadas%20na%20gastronomia%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o%20italiana,%20como%20no%20caso%20do%20tradicional%20tort%C3%A9i.%20Caracterizado%20localmente%20por%20seu%20formato%20e%20sabor%20peculiares,%20esse%20prato%20difere%20do%20tortelli%20di%20zucca%20italiano,%20com%20o%20qual%20guarda%20certa%20similaridade.%20Enquanto%20no%20Brasil%20%C3%A9%20tradicionalmente%20servido%20com%20molho%20de%20tomate,%20frango%20ou%20mi%C3%BAdos,%20na%20It%C3%A1lia%20%C3%A9%20comum%20encontr%C3%A1-lo%20acompanhado%20do%20cl%C3%A1ssico%20molho%20burro%20e%20s%C3%A1lvia.%20Atualmente,%20esse%20molho%20j%C3%A1%20%C3%A9%20mais%20utilizado%20na%20Serra,%20mas,%20no%20per%C3%ADodo%20inicial%20da%20coloniza%C3%A7%C3%A3o,%20a%20manteiga%20n%C3%A3o%20era%20um%20ingrediente%20facilmente%20dispon%C3%ADvel%20na%20regi%C3%A3o.%20Outro%20exemplo%20emblem%C3%A1tico%20%C3%A9%20o%20galeto%20al%20primo%20canto,%20considerado%20um%20preparo%20identit%C3%A1rio%20da%20regi%C3%A3o%20de%20Caxias%20do%20Sul.%20Sua%20origem%20remonta%20%C3%A0%20pr%C3%A1tica%20das%20ca%C3%A7adas%20de%20p%C3%A1ssaros%20de%20pequeno%20porte,%20conhecidas%20como%20arinhadas,%20t%C3%ADpicas%20das%20primeiras%20d%C3%A9cadas%20da%20imigra%C3%A7%C3%A3o.%20Trata-se%20de%20uma%20alimenta%C3%A7%C3%A3o%20marcada%20pela%20tradi%C3%A7%C3%A3o,%20mas%20tamb%C3%A9m%20pela%20necessidade%20de%20sobreviv%C3%AAncia%20e%20uso%20dos%20recursos%20dispon%C3%ADveis.%5Cu003c/p%3E%22,%22type%22:%22unstyled%22,%22data%22:null%7D,%7B%22__typename%22:%22NewComponent%22,%22html%22:%22%5Cu003%3E%5Cu003cstrong%3EPensando%20nos%20dias%20de%20hoje,%20como%20a%20gastronomia%20t%C3%ADpica%20da%20regi%C3%A3o%20italiana%20na%20Serra%20equilibra%20tradi%C3%A7%C3%A3o%20e%20modernidade%20para%20se%20manter%20competitiva%20no%20cen%C3%A1rio%20enotur%C3%ADstico"; window.__gzhenv__= "production"; window.__GZH_VERSION__= "4.44.1";